نقد و تحلیل کتاب زبان، بافت و متن؛ جنبه هایی از زبان در چشم‏ اندازی اجتماعی- نشانه‏ شناختی

مقاله حاضر محصول نگاهی به کتابِ زبان، بافت و متن؛ جنبه‏هایی از زبان در چشم‏اندازی اجتماعی- نشانه‏شناختی[i] است که طاهره ایشانی و مجتبی منشی‏زاده آن را به فارسی برگردان کرده‏اند. با توجه به آن‏که رویکرد نقشگرایانه به مطالعات زبانی نسبت به رویکردهای صورتگرایانه و شناختی در ایران درصد کم‏تری از مطالعات و بحث‏های زبان‏شناختی را به خود اختصاص داده است، جای خالیِ کتابی که نگرش اخیر را به زبان‏پژوهانِ علاقه‏مند معرفی کند؛ آن هم به زبان فارسی، به شدت محسوس بوده است. به همین دلیل، کوشش مترجمان این اثر ستودنی و شایستة سپاسگزاری است. به جرأت می‏توان گفت یکی از امور حساسی که بر عهدة مترجمان این اثر بوده است، برابرگزینیواژه‏ها و اصطلاحات این حوزة تخصصی بوده است؛ زیرا جای خالیِ کتاب‏هایی از این دست، خود، نشان‏دهندة عدمِ وضعِ واژه‏ها و اصطلاحات تخصصیِ دقیق و یکدست در رویکرد نقشگرایانه به مطالعة زبان، در فارسی است. افزون بر این، دیگر دشواری‏هایی که مترجمان برای برگردانِ اثر به زبان فارسی با آن‏ها روبه‏رو بوده‏اند، سبب شده است تا مواردی در ترجمة کتاب بایستة بازبینی بنمایند. بنابراین، آنچه از نظر خواهد گذشت، معرفیِ کتاب و مبنای نظریِ آن، معرفیِ موضوعی بخش‏ها و فصل‏های کتاب و بیان نقاط قوت و ضعف این کتابِ ترجمه‏شده است. [i] نویسندگان کتاب: مایکل هلیدی- رقیه حسن؛مترجمان کتاب: مجتبی منشی‏زاده و طاهره ایشانی